Przejdź do treści
szkiełkowanie

Szkiełkowanie to obróbka przy użyciu strumieniu sprężonego powietrza zbliżona do piaskowania, jednak w przypadku szkiełkowania jako materiał ścierający używa się zwykle mniejszych kul szklanych, zamiast piasku. Kulki szklane są bardziej jednorodne i tworzą mniej nierówności na powierzchni, co jest szczególnie ważne w przypadku obróbki powierzchni, które mają być malowane lub lakierowane. Szkiełkowanie jest często stosowane do usuwania rdzy, farby lub innych zanieczyszczeń z powierzchni metalowych, a także do przygotowania powierzchni przed malowaniem lub lakierowaniem. W procesie szkiełkowania kulki szklane są pod ciśnieniem spryskiwane na powierzchnię, która ma być oczyszczona lub przygotowana. Dzięki temu procesowi, powierzchnia zostaje oczyszczona z zanieczyszczeń i zmatowiona, co zwiększa przyczepność farby lub lakieru. Proces szkiełkowania może być stosowany do różnych materiałów, w tym do metalu, drewna, betonu i tworzyw sztucznych. Istnieją różne rodzaje urządzeń do szkiełkowania, w tym urządzenia ręczne oraz maszyny przemysłowe, które umożliwiają automatyczne szkiełkowanie dużych powierzchni. W tym procesie istotne jest stosowanie odpowiedniego ciśnienia i doboru właściwych kulek szklanych, w zależności od różnego rodzaju powierzchni, która ma być szkiełkowana. Na czym polega szkiełkowanie materiałem ściernym? Co w przypadku piaskowania? Który proces jest lepszy w branży metalowej? O tym piszemy poniżej!

Etapy procesu szkiełkowania: od projektu po ostateczny produkt

Proces szkiełkowania to jedna z obróbek strumieniowych, która polega na wykorzystaniu strumienia ścierniwa do obróbki powierzchni materiału. Etapy procesu mogą się nieznacznie różnić w zależności od konkretnych zastosowań i narzędzi, jednak ogólnie można je podzielić na następujące kroki. Przed przystąpieniem do szkiełkowania należy odpowiednio przygotować powierzchnię obrabianego materiału. Należy usunąć wszelkie zabrudzenia, tłuste plamy, rysy i wgniecenia. Następnie powinniśmy dokonać wyboru odpowiedniego ścierniwa dla osiągnięcia pożądanego efektu obróbki. Powinno się dobrać odpowiednią wielkość ziaren ścierniwa oraz jego twardość. Istotne jest, aby odpowiednio dobrać parametry obróbki, takie jak ciśnienie strumienia ścierniwa, prędkość ruchu narzędzia, kąt ustawienia strumienia itp. Następnie przechodzimy do procesu szkiełkowania, polegający na skierowaniu strumienia ścierniwa w kierunku obrabianej powierzchni materiału. Strumień ten usuwa materiał i kształtuje powierzchnię zgodnie z założeniami. Po zakończeniu szkiełkowania należy dokładnie oczyścić powierzchnię obrabianego materiału z pozostałości ścierniwa i pyłu. W kolejnym kroku obróbki należy dokładnie zbadać jakość uzyskanej powierzchni i upewnić się, że spełnia ona nasze wymagania. W razie potrzeby należy dokonać korekty parametrów obróbki, aby uzyskać pożądany efekt.

Materiały stosowane w procesie szkiełkowania

  1. Szkło - jest to jeden z najczęściej stosowanych materiałów w procesie szkiełkowania. Szkło ma bardzo dobrą odporność na zadrapania, ścieranie i korozję, a także jest przezroczyste dla wielu zakresów widma elektromagnetycznego, co czyni je idealnym do zastosowania w optyce.
  2. Tlenki - tlenki metali, takie jak tlenek krzemu (SiO2) lub tlenek ceru (CeO2), są również popularnymi materiałami stosowanymi w procesie szkiełkowania. Tlenki metali charakteryzują się bardzo dobrą odpornością na zadrapania, a także wykazują wysoką przezroczystość dla promieniowania optycznego.
  3. Związki organiczne - w procesie szkiełkowania stosuje się również związki organiczne, takie jak polimery, w celu poprawy właściwości powierzchniowych. Charakteryzują się one bardzo dobrą elastycznością i odpornością na zarysowania, co czyni je idealnymi do zastosowania w powłokach ochronnych.

W procesie szkiełkowania może być stosowanych wiele innych materiałów, w tym powierzchni metalu, ceramika, węgliki, a nawet diamenty. Wybór materiału zależy od właściwości, jakie chce się uzyskać w końcowym produkcie, a także od wymagań technologicznych procesu szkiełkowania.

Główne zalety i wady procesu szkiełkowania i piaskowania

Piaskowanie to proces mechanicznego oczyszczania powierzchni poprzez usunięcie zanieczyszczeń za pomocą strumienia ziaren piasku lub innych materiałów ściernych.

Usuwanie rdzy, farby i innych zanieczyszczeń - piaskowanie usuwa wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia z powierzchni, takie jak rdza, farba, osady, kamień, olej i tłuszcz.

Przygotowanie powierzchni przed malowaniem - piaskowanie jest skuteczną metodą przygotowania powierzchni przed malowaniem, ponieważ usuwa wszystkie zanieczyszczenia, zapewniając dobrą przyczepność farby.

Poprawa wyglądu powierzchni - usuwa wszelkie defekty powierzchni, takie jak zarysowania, nierówności i inne uszkodzenia, co pozwala na poprawę estetyki.

Ochrona przed korozją - zapobiega korozji poprzez usunięcie rdzy i innych zanieczyszczeń, które mogą przyspieszać proces korozji.

Czyszczenie elementów metalowych - piaskowanie jest skuteczną metodą oczyszczania elementów metalowych przed obróbką cieplną lub innymi procesami produkcyjnymi.

Usuwanie starych powłok- umożliwia usunięcie starych powłok i warstw farby, co pozwala na odnowienie powierzchni i przywrócenie jej pierwotnego stanu.

Bezpieczeństwo pracy- piaskowanie jest bezpieczne dla pracowników, ponieważ proces odbywa się w zamkniętej komorze, co minimalizuje ryzyko narażenia na pyły i inne niebezpieczne substancje.

Skuteczność - jest skuteczną metodą oczyszczania powierzchni, która usuwa nawet trudne do usunięcia zanieczyszczenia.

Wielozadaniowość - może być stosowane do czyszczenia różnych powierzchni, w tym metalowych, drewnianych, betonowych i innych.

Ekologia - piaskowanie jest ekologiczną metodą oczyszczania powierzchni, ponieważ nie używa żadnych chemikaliów i minimalizuje ilość odpadów.

Zalety szkiełkowania do różnego rodzaju powierzchni metalu

Obróbka strumieniowa przy użyciu szkła, znana również jako piaskowanie szkłem, to proces mechanicznego oczyszczania i wykańczania powierzchni poprzez strumień ziaren szkła. Jej zalety są następujące: 

  • Oczyszczenie powierzchni - piaskowanie szkłem skutecznie usuwa zanieczyszczenia z powierzchni, takie jak farba, rdza, kamień, olej, tłuszcz i inne.
  • Poprawa wyglądu - dzięki piaskowaniu szkłem można uzyskać jednolitą, naturalnej gładkości powierzchnię, co poprawia estetykę i wartość przedmiotu.
  • Odporność na korozję - po piaskowaniu szkłem powierzchnia staje się odporniejsza na korozję i szkodliwe czynniki zewnętrzne.
  • Poprawa przyczepności - piaskowanie szkłem może poprawić przyczepność powierzchni przed lakierowaniem, malowaniem lub klejeniem.
  • Usuwanie warstw - może usunąć warstwy farby, lakieru, tynku, wosku i innych materiałów.
  • Ujednolicenie powierzchni - może pomóc w wyrównaniu nierówności i skutecznie ujednolicić powierzchnię.
  • Bezpieczeństwo - jest stosunkowo bezpieczne, ponieważ nie emituje szkodliwych substancji i nie powoduje szkodliwego wpływu na środowisko.
  • Wielozadaniowość - piaskowanie szkłem może być stosowane do różnych powierzchni, takich jak metalowe, drewniane, ceramiczne i inne.
  • Kontrola głębokości - piaskowanie szkłem umożliwia kontrolę głębokości, co pozwala na uzyskanie pożądanej tekstury i efektu na powierzchni.
  • Koszt - piaskowanie szkłem jest stosunkowo tanie w porównaniu do innych metod obróbki powierzchniowej, a także zapewnia wysoką jakość wykończenia.

Zalety śrutowania metalem

Śrutowanie to proces mechanicznego oczyszczania powierzchni poprzez strumień ziaren śrutu, zwykle metalowych lub mineralnych. Jego zalety są następujące: 

  • Skuteczność - śrutowanie jest skuteczną metodą usuwania rdzy, farby, kamienia, korozji, tłuszczu i innych zanieczyszczeń z powierzchni.
  • Wzmacnianie powierzchni - śrutowanie może także wzmacniać powierzchnię poprzez wygładzenie, ujednolicenie, usunięcie warstw powierzchniowych i stworzenie warstwy utwardzonej. Zapewnia ono usuwanie zanieczyszczeń i powoduje ścierania erozyjnego.
  • Poprawa wytrzymałości- może poprawić wytrzymałość mechaniczną powierzchni poprzez usunięcie nierówności, mikropęknięć i innych defektów.
  • Przygotowanie do malowania - śrutowanie jest dobrym sposobem przygotowania powierzchni przed malowaniem, ponieważ zapewnia dobrą przyczepność powłoki.
  • Odporność na korozję - śrutowanie może także poprawić odporność na korozję powierzchni poprzez usunięcie materiałów korodujących i zanieczyszczeń.
  • Szybkość - śrutowanie może być stosunkowo szybką metodą oczyszczania powierzchni, co umożliwia oszczędność czasu i kosztów pracy.
  • Bezpieczeństwo - śrutowanie może być stosunkowo bezpieczne, jeśli są zachowane odpowiednie procedury i zasady bezpieczeństwa.

Zastosowania szkiełkowania w przemyśle

Proces szkiełkowania jest szeroko stosowany w różnych gałęziach przemysłu ze względu na swoją skuteczność i wielostronność. Wykorzystanie szkiełkowania w różnych branżach omówiliśmy poniżej.

Optyka

Szkiełkowanie jest szeroko stosowane w przemyśle optycznym, gdzie stosuje się je do poprawy właściwości optycznych powierzchni szkieł. Poprzez nanoszenie warstw o odpowiedniej grubości, można kontrolować odbicie, transmisję i absorpcję światła, co umożliwia produkcję soczewek, luster, filtrów i innych elementów optycznych.

Elektronika

Szkiełkowanie jest również powszechnie stosowane w przemyśle elektronicznym, gdzie służy do produkcji elementów półprzewodnikowych, takich jak tranzystory i diody, a także do produkcji warstw przewodzących i izolujących w układach scalonych.

Medycyna

Znajduje także zastosowanie w produkcji narzędzi medycznych, takich jak endoskopy i skanery tomograficzne. Szkiełkowanie może być stosowane do produkcji implantów, jak szkła korygujące wzrok, protezy zębowe, a nawet implanty mózgu.

Przemysł kosmiczny

Używane jest  w przemyśle kosmicznym do produkcji luster, soczewek i innych elementów optycznych stosowanych w teleskopach, sondach kosmicznych i satelitach.

Przemysł motoryzacyjny

Szkiełkowanie jest stosowane w przemyśle motoryzacyjnym do produkcji lamp samochodowych, które muszą być wytrzymałe na wstrząsy, korozję i czynniki atmosferyczne.

Przemysł chemiczny

Może być stosowane do produkcji wytrzymałych powłok ochronnych, które zapobiegają korozji, ścierania erozyjnego i reakcjom chemicznym.

Przemysł spożywczy

Szkiełkowanie stosowane jest do produkcji powłok ochronnych na maszynach pakujących i produktach spożywczych, które zapobiegają korozji i oksydacji. Inne zastosowania szkiełkowania obejmują również produkcję narzędzi mechanicznych, obrabiarek, elementów zegarów i biżuterii.

Przyszłość szkiełkowania

Szkiełkowanie to proces, który odgrywa ważną rolę w wielu gałęziach przemysłu i posiada wiele możliwych zastosowań w przyszłości. Przyjrzyjmy im się z bliska. 

Czym jest szkiełkowanie inteligentne?

Inteligentne powłoki szklane posiadają zdolność do zmiany swoich właściwości w odpowiedzi na bodźce zewnętrzne, takie jak temperatura, wilgotność, ciśnienie lub natężenie światła. Przykłady zastosowań to okna inteligentne, które zmieniają przezierność w zależności od natężenia światła, oraz lustra, które zmieniają kolor w zależności od temperatury.

Jak zastosować proces szkiełkowania w nanoskali? 

Pozwala na tworzenie warstw o grubości mniejszej niż 100 nanometrów, co umożliwia produkcję elementów o bardzo wysokiej precyzji. Przykłady zastosowań to czujniki optyczne, nanorurki węglowe i elektroluminescencyjne wyświetlacze.

Szkiełkowanie laserowe - czym jest? 

To technologia pozwalająca na produkcję bardzo cienkich i precyzyjnych powłok szklanych przy użyciu wiązki laserowej. Przykłady zastosowań to produkcja elementów optycznych, takich jak soczewki i filtry, a także produkcja mikroczipów i mikrosensorów.

Szkiełkowanie na dużych powierzchniach

Nowe technologie szkiełkowania pozwalają na nanoszenie powłok na dużych powierzchniach, takich jak panele słoneczne, szyby samochodowe i elementy budowlane. Ta technologia ma duży potencjał w przemyśle budowlanym, transportowym i energetycznym.

Szkiełkowanie hybrydowe

Hybrydowe powłoki szklane łączą w sobie cechy różnych materiałów, takich jak szkło, metale i tworzywa sztuczne. Takie powłoki mogę mieć szerokie zastosowanie w przemyśle motoryzacyjnym, kosmicznym i  chemicznym.

Szkiełkowanie w medycynie

Szkiełkowanie ma duży potencjał w medycynie, w produkcji implantów, narzędzi chirurgicznych i diagnostycznych, a także w produkcji urządzeń do terapii światłem. Te trendy, nowe technologie i potencjalne zastosowania szkiełkowania zapowiadają rozwój tej technologii w przyszłości oraz pojawienie się nowych i innowacyjnych produktów.

Podsumowanie

Szkiełkowanie pomaga zabezpieczać powierzchnię metalu poprzez usuwanie drobnych zanieczyszczeń i powodowanie ścierania erozyjnego za pomocą materiału ściernego. Proces ten sprawia, że na metalu, czy innym materiale występuje gładka powierzchnia i estetyczny wygląd. Jest on polecany szczególnie w przypadku stali kwasoodpornej i stali nierdzewnej. Można również wykonać szkiełkowanie aluminium. Komory spalania są wykorzystywane do obróbki poprzez materiał ścierny, co pozwala wyczyścić drobne zanieczyszczenia i poprawienie struktury metalu. Szkiełkowanie jest skuteczną metodą zabezpieczania powierzchni przed erozją i ścieraniem erozyjnym. Dlatego warto zadbać o strukturę metalu poprzez jego wdrożenie.