Obsługa maszyn CNC to jedna z potencjalnie najbardziej przyszłościowych ścieżek rozwoju zawodowego. Z roku na rok zapotrzebowanie na specjalistów, operatorów i programistów CNC rośnie, co związane jest przede wszystkim z niemalże nieograniczonymi możliwościami precyzyjnej obróbki. Maszyny CNC w postaci tokarek, frezarek, szlifierek, wycinarek plazmowych i laserów coraz częściej wykorzystywane są do masowej produkcji, ponieważ numeryczne sterowanie pozwala zautomatyzować proces wytwarzania i tym samym zoptymalizować jego koszty. Czym zajmuje się operator maszyn CNC? Jak prezentują się zarobki na poszczególnych stanowiskach operacyjnych? Jakie umiejętności cenione są najbardziej przez pracodawców z branży? Na wszystkie te pytania postaramy się udzielić odpowiedzi w poniższym artykule.
Czym zajmować się może operator maszyn CNC?
Obsługa maszyn CNC wiąże się z ogromną odpowiedzialnością, ponieważ to właśnie od wiedzy i umiejętności operatora zależy jakość realizacji. Zakres obowiązków na stanowiskach operatora CNC różnić się będzie oczywiście w zależności od wielu czynników (np. wielkości produkcji, dostępnych technologii, kwalifikacji pozostałych członków zespołu itp.). W dużym uproszczeniu praca ta wiąże się z obsługą specjalistycznych maszyn i ich sterowników, co na pierwszy rzut oka wydawać się może dość proste. Niestety w rzeczywistości jest to znacznie bardziej skomplikowane, ponieważ operator maszyn CNC może być odpowiedzialny za:
– dobór odpowiednich materiałów, narzędzi (np. frezów, noży tokarskich) i półfabrykatów
– zamocowanie ich oraz ustawienie baz obróbkowych
– zapewnienie ciągłości pracy maszyn CNC
– kontrolowanie i monitorowanie przebiegu obróbki
– pisanie programów CNC
– sprawdzanie stanu technicznego maszyn CNC
– czyszczenie i konserwację obrabiarek CNC
– korygowanie błędów celem uniknięcia niezgodności z wytycznymi projektu
– opracowywanie technologii i sposobu obróbki danego elementu lub detalu
– uzbrajanie magazynów narzędziowych obrabiarek
– przygotowywanie niezbędnej dokumentacji technicznej
Zakres obowiązków na stanowiskach operatorów odpowiedzialnych za seryjną i masową produkcję będzie się oczywiście różnił od tego, z jakim można się spotkać przy zleceniach jednostkowych. W większych przedsiębiorstwach i lepiej wykwalifikowanych zespołach częścią ze wspomnianych wyżej zadań zajmować się będą specjaliści na stanowiskach takich jak programista CNC lub technolog.
Jak rozpocząć karierę na stanowisku operator maszyn CNC?
Najprostszym i zarazem najpopularniejszym sposobem na rozpoczęcie kariery związanej z obsługą maszyn CNC jest ukończenie odpowiedniego kursu. Wielu kandydatów na stanowisko operatora CNC posiadać może wykształcenie kierunkowe, ale w praktyce dla pracodawcy dużo bardziej istotna jest znajomość danego systemu, oprogramowania lub środowiska maszynowego. Nabyta w szkole technicznej lub na studiach wiedza jest niewątpliwie dodatkowym atutem, a szczególnie jeśli idzie w parze ze sprawnością manualną albo ponadprzeciętnymi zdolnościami matematycznymi. Mając na uwadze potencjalnie kolosalne straty wynikające z niechlujstwa, niewiedzy lub braku wyobraźni, pracodawcy poszukujący specjalistów CNC są niezwykle wyczuleni na kwestię odpowiedzialności. Zarówno w przypadku masowej, jak i jednostkowej produkcji na niedoróbki lub błędy nie można sobie pozwolić. W przekonaniu do siebie przyszłych zwierzchników niezwykle pomocne mogą okazać się listy referencyjne oraz certyfikaty potwierdzające nabyte do tej pory umiejętności.
Czym zajmuje programista CNC?
Programista CNC to jedna najbardziej lukratywnych ścieżek rozwoju, która w przeciwieństwie do pracy zwykłego tokarz CNC opiera się głównie na tworzeniu i modyfikowaniu oprogramowania. Ręczne pisanie programów CNC możliwe jest dzięki tzw. G kodom, które przy pomocy predefiniowanych grup są w stanie określić czynniki takie jak np. ruch, wybór płaszczyzny, kompensację frezu, skalowanie czy przesunięcie długości narzędzia. Większość firm i osób korzysta jednak z dużo bardziej zaawansowanych programów CAD, ponieważ są one w stanie odczuwalnie ułatwić modelowanie, design oraz przygotowanie odpowiedniej dokumentacji technicznej.
Obsługa maszyn CNC – jak prezentują się zarobki na poszczególnych stanowiskach?
Widełki zarobków na poszczególnych stanowiskach będą się różnić oczywiście w zależności od doświadczenia, które podobnie jak w innych branżach dzieli kandydatów na młodszych i starszych specjalistów. Jak już wspomnieliśmy, jednym z najlepiej płatnych etatów jest programista CNC, który w Polsce zarabiać może od 4 do 8 tysięcy złotych. Dla porównania operator prasy krawędziowej zarabia niezależnie od stażu zaledwie około 4000 zł. Sytuacja prezentuje się nieco lepiej na stanowiskach takich jak operator lasera CNC czy tokarz CNC, ponieważ mediana zarobków przekracza pułap 5 tysięcy złotych. Najlepiej w całej branży zarabiają specjaliści, którzy dzięki wieloletniemu doświadczeniu są w stanie obsłużyć więcej rodzajów maszyn (np. tokarkę, frezarkę i szlifierkę).