Kilka tysięcy lat temu ludzkość odkryła, że może wykuwać miedź w praktyczne narzędzia. Następnie, przez wiele lat obróbka metali stosowała różne metody hartowania, celem ich utwardzenia. Dzisiaj hartowanie jest popularne, jednak musimy wiedzieć, że istnieje jego kilka rodzajów. Który proces hartowania daje najlepsze rezultaty? Dlaczego hartowanie próżniowe jest godne uwagi? O tym piszemy poniżej!
Hartowanie próżniowe – co to?
Proces hartowania metalu ma na celu jego wzmocnienie. Sama czynność może być wykonana na różne sposoby, które posiadają pewne zalety i wady. Pamiętajmy, że twardość metalu nie zależy wyłącznie od jego jakości, lecz także od sposobu w jaki został zahartowany. Procesy hartowania zachodzą w momencie zaistnienia różnic w temperaturze. Większość z nich podgrzewa metal, moczy go i schładza. Każdy z wyżej wymienionych elementów ma określone zadanie. Przykładowo – podgrzewanie metalu czasami faktycznie zmienia właściwości chemiczne metalu, aby uzyskać pożądane rezultaty. Czasami zmiana chemiczna trwa tylko wtedy, gdy metal jest gorący. „Nasączanie i namaczanie” metalu w rzeczywistości nie obejmuje cieczy. Zamiast tego oznacza to po prostu umożliwienie metalowi zanurzenia się w cieple przez odpowiednią ilość czasu, aby uzyskać konkretne wyniki. Schłodzenie jest ostatnim elementem, który utwardza wykonaną formę.
Jak działa hartowanie próżniowe?
W procesie hartowania próżniowego obróbka cieplna metalu odbywa się w próżni. Dlaczego? Gdyż usunięcie powietrza w momencie hartowania może często prowadzić do lepszych i bardziej przewidywalnych wyników. Zwykle proces ten polega na użyciu pompy próżniowej, która usuwa powietrze z zamkniętej komory, gdzie ma dojść do obróbki cieplnej metalu. Podczas całego procesu powietrze nie dostaje się do komory hartowanego przedmiotu. W tym wypadku wymagana jest precyzja i małe odkształcenia odlewów.
Hartowanie próżniowe stosowane w praktyce
Ze wszystkich sposobów hartowania metalu warto skupić się na hartowaniu próżniowym. Dlaczego? Ponieważ powietrze wypełnione jest różnymi pierwiastkami, które mogą w określony sposób reagować z różnymi metalami. Oprócz tlenu i dwutlenku węgla powietrze zawiera również różne poziomy wilgoci i inne gazy, takie jak wodór. Przez większość czasu powyższe pierwiastki nie reagują z powietrzem – przynajmniej nie na tyle, aby ludzie mogli to zobaczyć. W momencie wzrostu temperatury, normalne reakcje ulegają przyspieszeniu, co daje znacznie lepsze wyniki. Proces hartowania próżniowego ma na celu wyeliminowanie tych reakcji poprzez usunięcie całego powietrza z komory grzewczej. Hartowanie próżniowe jest najlepszą metodą, gdyż inne rozwiązania próbują wyłącznie zredukować reakcje, zastępując powietrze gazami niereaktywnymi lub zanurzając metal w kąpieli stopionej soli. W praktyce hartowanie próżniowe zapewnia najbardziej kontrolowaną możliwą atmosferę, co często daje najlepsze wyniki. Poniżej przedstawiamy także szereg innych korzyści, które sprawiają, że hartowanie próżniowe wydaje się być atrakcyjnym rozwiązaniem:
Likwidacja zanieczyszczeń
Próżnia nie ma żadnych zanieczyszczeń, które mogłyby spowodować oparzenie lub odbarwienie metalu. To ważne, gdyż odbarwiony lub oparzony metal często powoduje, że produkty nie nadają się do sprzedaży lub nie nadają się do użytku. Obecnie, w wielu procesach obróbki cieplnej małe pierwiastki śladowe, na które metal jest narażony, wywołują szkodliwe reakcje. Niemal każde rozwiązanie dotyczące hartowania niesie za sobą ryzyko dostania się zanieczyszczeń do przedmiotu. Hartowanie próżniowe eliminuje powyższe problemy.
Utlenianie
Większość ludzi wie, że utlenianie często jest powiązane z wystąpieniem rdzy. Niemniej jednak, podczas klasycznego procesu hartowania utlenianie może sprawić, że powierzchnia metalowego, hartowanego przedmiotu stanie się szorstka matowa, a nawet popęka. W największym skrócie – przez utlenianie metal słabnie. Jeżeli stosujemy hartowanie próżniowe, to taki problem nie istnieje.
Polepszenie jakości
Oprócz uniknięcia uszkodzeń, proces hartowania próżniowego może również poprawić wiele właściwości metalu. Podczas hartowania próżniowego metal staje się twardszy i bardziej odporny na wystąpienie korozji. Ponadto ma większą twardość, elastyczność i odporność na rozciąganie. Narzędzia hartowane próżniowo świetnie nadają się do szerszej gamy zastosowań.
Hartowanie próżniowe jest eko
Hartowanie próżniowe metali jest jednym z najbardziej przyjaznych dla środowiska sposobów obróbki metalu. Ponadto taka forma hartowania pozytywnie wpływa na miejsce pracy i bezpieczeństwo pracowników. Pamiętajmy, że obróbka metali często jest procesem dosyć niebezpiecznym, to hartowanie próżniowe dokonuje czynności, gdzie zachodzi małe odkształcenia odlewów. W hartowaniu próżniowym nie ma żadnych gazów zapalnych oraz zagrożenia dla zdrowia i życia. Podczas hartowania próżniowego nie dodajesz nowych elementów, tylko usuwasz powietrze. Proces nie powoduje zanieczyszczenia i jest dość bezpieczny i stabilny w porównaniu z niektórymi metodami obróbki metalu. Jest również bardzo energooszczędny.
Szybkość
Hartowanie próżniowe pozwala na bardzo szybkie nagrzewanie i schładzanie, dzięki czemu szybciej uzyskasz pożądane rezultaty. Tuż po zakończeniu obróbki narzędzia są gotowe do kolejnego etapu procesu formowania. Zamiast czekać, aż metal będzie gotowy do wykonania następnego kroku, możesz szybciej przejść do produktu końcowego dzięki procesowi hartowania próżniowego. Hartowanie próżniowe stosowane jest pod wysokim ciśnieniem i w próżni. Dzięki temu obróbka cieplna produktów odlewniczych szybko nie koroduje i jest przeprowadzona w sposób profesjonalny. Hartowanie próżniowe stosowane jest tam, gdzie dostarczenie powietrza może przynosić negatywne konsekwencje. Obróbka cieplna produktów odlewniczych przy zastosowaniu w szczególności próżni sprawia, że metal jest mniej narażony na korozję. W zależności od tego jakie mamy elementy, jak bardzo zależy nam na bezinwazyjnym nadaniu kształtu produktowi – w przypadku wykonanych niektórych detali wymagana jest metoda, gdzie zastosowanie powinna mieć metoda próżniowa. Odpuszczanie rozwiązań technologicznych jakie uzyskuje się przy użyciu hartowania próżniowego zdaje się być rozwiązaniem mało atrakcyjnym. Z tego powodu zalecamy używanie tej metody!